غزل شماره ۱۶۶
روز هجران و شب فرقت یار آخر شد
زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد
آن همه ناز و تنعم که خزان میفرمود
عاقبت در قدم باد بهار آخر شد
شکر ایزد که به اقبال کله گوشه گل
نخوت باد دی و شوکت خار آخر شد
صبح امید که بد معتکف پرده غیب
گو برون آی که کار شب تار آخر شد
آن پریشانی شبهای دراز و غم دل
همه در سایه گیسوی نگار آخر شد
باورم نیست ز بدعهدی ایام هنوز
قصه غصه که در دولت یار آخر شد
ساقیا لطف نمودی قدحت پرمی باد
که به تدبیر تو تشویش خمار آخر شد
در شمار ار چه نیاورد کسی حافظ را
شکر کان محنت بیحد و شمار آخر شد
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر: رمل مثمن مخبون محذوف
روز:
هجران:
و:
شب:
فرقت:
یار:
آخر:
شد:
زدم:
این:
فال:
گذشت:
اختر:
کار:
آن:
همه:
ناز:
تنعم:
که:
خزان: پاییز // برگریزان // زوال
میفرمود:
عاقبت:
در:
قدم:
باد:
بهار:
شکر:
ایزد:
به:
اقبال:
کله:
گوشه:
گل:
نخوت:
دی:
شوکت:
خار:
صبح:
امید:
بد:
معتکف:
پرده:
غیب:
گو:
برون:
آی:
تار:
پریشانی:
شبهای:
دراز:
غم:
دل:
سایه:
گیسوی:
نگار:
باورم:
نیست:
ز:
بدعهدی:
ایام:
هنوز:
قصه:
غصه:
دولت: دارایی، ثروت، مال // زمان حکومت بر یک منطقه // آنچه به گردش زمان و نوبت از یکی به دیگری برسد // گردش نیکی به سود کسی
ساقیا:
لطف: نرمی، بخشش، محبت، ملایمت، مهربانی، نیکی
نمودی:
قدحت:
پرمی:
تدبیر:
تو:
تشویش:
خمار: میفروش، شرابفروش، بادهفروش //در تصوف/ پیر کامل، مرشد واصل
شمار:
ار:
چه:
نیاورد:
کسی:
حافظ:
را:
کان:
محنت:
بیحد:
۲-
بحر: رمل مثمن مخبون محذوف
روز:
هجران:
و:
شب:
فرقت:
یار:
آخر:
شد:
زدم:
این:
فال:
گذشت:
اختر:
کار:
آن:
همه:
ناز:
تنعم:
که:
خزان: پاییز // برگریزان // زوال
میفرمود:
عاقبت:
در:
قدم:
باد:
بهار:
شکر:
ایزد:
به:
اقبال:
کله:
گوشه:
گل:
نخوت:
دی:
شوکت:
خار:
صبح:
امید:
بد:
معتکف:
پرده:
غیب:
گو:
برون:
آی:
تار:
پریشانی:
شبهای:
دراز:
غم:
دل:
سایه:
گیسوی:
نگار:
باورم:
نیست:
ز:
بدعهدی:
ایام:
هنوز:
قصه:
غصه:
دولت: دارایی، ثروت، مال // زمان حکومت بر یک منطقه // آنچه به گردش زمان و نوبت از یکی به دیگری برسد // گردش نیکی به سود کسی
ساقیا:
لطف: نرمی، بخشش، محبت، ملایمت، مهربانی، نیکی
نمودی:
قدحت:
پرمی:
تدبیر:
تو:
تشویش:
خمار: میفروش، شرابفروش، بادهفروش //در تصوف/ پیر کامل، مرشد واصل
شمار:
ار:
چه:
نیاورد:
کسی:
حافظ:
را:
کان:
محنت:
بیحد:
شرح ابیات
۱-۲-