غزل شماره ۲۴۱

معاشران ز حریف شبانه یاد آرید
حقوق بندگی مخلصانه یاد آرید
به وقت سرخوشی از آه و ناله عشاق
به صوت و نغمه چنگ و چغانه یاد آرید
چو لطف باده کند جلوه در رخ ساقی
ز عاشقان به سرود و ترانه یاد آرید
چو در میان مراد آورید دست امید
ز عهد صحبت ما در میانه یاد آرید
سمند دولت اگر چند سرکشیده رود
ز همرهان به سر تازیانه یاد آرید
نمی‌خورید زمانی غم وفاداران
ز بی‌وفایی دور زمانه یاد آرید
به وجه مرحمت ای ساکنان صدر جلال
ز روی حافظ و این آستانه یاد آرید
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف
معاشران:
ز:
حریف: دوست، رفیق، یار، همدم، همپیشه، همکار، محبوب، عشوق // مدعی، مخالف، هماورد، رقیب // هم‌زور، هم‌نبرد، هم‌شان، هم‌مقام، هم‌پیاله
شبانه:
یاد:
آرید:
حقوق:
بندگی:
مخلصانه:
به:
وقت:
سرخوشی:
از:
آه:
و:
ناله:
عشاق:
صوت:
نغمه:
چنگ:
چغانه:
چو:
لطف: نرمی، بخشش، محبت، ملایمت، مهربانی، نیکی
باده: نوشیدنی مستی‌آور، شراب، مِی
کند:
جلوه: آشکار کردن، ظاهر ساختن، نمایش دادن، زیبایی، جاذبه
در:
رخ: صورت، چهره، رخسار، سیما // برج قلعه // پهلوان، جنگجو // سیمرغ، عنقا
ساقی: کسی که آب یا شراب یا هر نوشیدنی به دیگری می‌دهد // درتصوف، مرشد و پیر کامل که به مریدان فیض برساند
عاشقان:
سرود:
ترانه:
میان:
مراد: خواسته، آرزو، مقصود، منظور، آنچه که موجب کامرانی و موفقیت شود // در تصوف، پیر، پیشوا، رهبر، فطب
آورید:
دست:
امید:
عهد: زمان، دوره
صحبت:
ما:
میانه:
سمند:
دولت: دارایی، ثروت، مال // زمان حکومت بر یک منطقه // آنچه به گردش زمان و نوبت از یکی به دیگری برسد // گردش نیکی به سود کسی
اگر:
چند:
سرکشیده:
رود:
همرهان:
سر:
تازیانه:
نمی‌خورید:
زمانی:
غم:
وفاداران:
بی‌وفایی:
دور:
زمانه:
وجه:
مرحمت:
ای:
ساکنان:
صدر:
جلال:
روی:
حافظ:
این:
آستانه:

شرح ابیات

۱-
۲-

حاشیه نویسی