غزل شماره ۳۰۶
اگر به کوی تو باشد مرا مجال وصول
رسد به دولت وصل تو کار من به اصول
قرار برده ز من آن دو نرگس رعنا
فراغ برده ز من آن دو جادوی مکحول
چو بر در تو من بینوای بی زر و زور
به هیچ باب ندارم ره خروج و دخول
کجا روم چه کنم چاره از کجا جویم
که گشته‌ام ز غم و جور روزگار ملول
من شکستهٔ بدحال زندگی یابم
در آن زمان که به تیغ غمت شوم مقتول
خرابتر ز دل من غم تو جای نیافت
که ساخت در دل تنگم قرارگاه نزول
دل از جواهر مهرت چو صیقلی دارد
بود ز زنگ حوادث هر آینه مصقول
چه جرم کرده‌ام ای جان و دل به حضرت تو
که طاعت من بیدل نمی‌شود مقبول
به درد عشق بساز و خموش کن حافظ
رموز عشق مکن فاش پیش اهل عقول
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف
اگر:
به:
کوی:
تو:
باشد:
مرا:
مجال:
وصول:
رسد:
دولت: دارایی، ثروت، مال // زمان حکومت بر یک منطقه // آنچه به گردش زمان و نوبت از یکی به دیگری برسد // گردش نیکی به سود کسی
وصل:
کار:
من:
اصول:
قرار:
برده:
ز:
آن:
دو:
نرگس: گلی سفید و کوچک و خوش‌بو // مجاز از چشم، چشم معشوق
رعنا: زیبا، خوش‌قدوقامت، دلربا
فراغ:
جادوی:
مکحول:
چو:
بر:
در:
بینوای:
بی:
زر:
و:
زور:
هیچ:
باب:
ندارم:
ره:
خروج:
دخول:
کجا:
روم:
چه:
کنم:
چاره:
از:
جویم:
که:
گشته‌ام:
غم:
جور:
روزگار:
ملول:
شکستهٔ:
بدحال:
زندگی:
یابم:
زمان:
تیغ:
غمت:
شوم:
مقتول:
خرابتر:
دل:
جای:
نیافت:
ساخت:
تنگم:
قرارگاه:
نزول:
جواهر:
مهرت:
صیقلی:
دارد:
بود:
زنگ:
حوادث:
هر:
آینه:
مصقول:
جرم:
کرده‌ام:
ای:
جان:
حضرت:
طاعت:
بیدل:
نمی‌شود:
مقبول:
درد:
عشق:
بساز:
خموش: خاموش، ناروشن // آرام، ساکت، بی‌صدا
کن:
حافظ:
رموز:
مکن:
فاش:
پیش:
اهل:
عقول:
۲-
بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف
اگر:
به:
کوی:
تو:
باشد:
مرا:
مجال:
وصول:
رسد:
دولت: دارایی، ثروت، مال // زمان حکومت بر یک منطقه // آنچه به گردش زمان و نوبت از یکی به دیگری برسد // گردش نیکی به سود کسی
وصل:
کار:
من:
اصول:
قرار:
برده:
ز:
آن:
دو:
نرگس: گلی سفید و کوچک و خوش‌بو // مجاز از چشم، چشم معشوق
رعنا: زیبا، خوش‌قدوقامت، دلربا
فراغ:
جادوی:
مکحول:
چو:
بر:
در:
بینوای:
بی:
زر:
و:
زور:
هیچ:
باب:
ندارم:
ره:
خروج:
دخول:
کجا:
روم:
چه:
کنم:
چاره:
از:
جویم:
که:
گشته‌ام:
غم:
جور:
روزگار:
ملول:
شکستهٔ:
بدحال:
زندگی:
یابم:
زمان:
تیغ:
غمت:
شوم:
مقتول:
خرابتر:
دل:
جای:
نیافت:
ساخت:
تنگم:
قرارگاه:
نزول:
جواهر:
مهرت:
صیقلی:
دارد:
بود:
زنگ:
حوادث:
هر:
آینه:
مصقول:
جرم:
کرده‌ام:
ای:
جان:
حضرت:
طاعت:
بیدل:
نمی‌شود:
مقبول:
درد:
عشق:
بساز:
خموش: خاموش، ناروشن // آرام، ساکت، بی‌صدا
کن:
حافظ:
رموز:
مکن:
فاش:
پیش:
اهل:
عقول:
شرح ابیات
۱-۲-